Elke woning die in Vlaanderen wordt verhuurd, moet aan bepaalde kwaliteitsnormen op vlak van veiligheid, gezondheid, oppervlakte en basiscomfort voldoen. Wanneer de woning niet aan deze normen voldoet, kan de burgemeester de woning ongeschikt of onbewoonbaar verklaren. Iemand die een woning verhuurt die niet aan de normen voldoet, is strafbaar.
Voor wie?
Als bewoner van een ongeschikte of onbewoonbare woning kan je bij de gemeente een onderzoek tot ongeschiktheid of onbewoonbaarheid aanvragen. De gemeente of een derde (OCMW, buur, sociale woonorganisatie,…) kan ook een verzoek indienen. De gemeente moet elke klacht over woningkwaliteit of overbewoning beschouwen als een verzoek om de procedure tot ongeschikt- en onbewoonbaarverklaring op te starten.
Het is aangewezen om de eigenaar of verhuurder van de woning eerst schriftelijk op de hoogte te brengen van de problemen. De gemeente beschikt over modelbrieven waarin de bewoner zijn klachten aan de eigenaar kan overmaken.
Voorwaarden
Alleen woningen of kamerwoningen die niet aan de minimale kwaliteitsnormen (boek 3, artikel 3.1 van de Vlaamse Codex Wonen) voldoen, kunnen ongeschikt en/of onbewoonbaar verklaard worden.
Onderzoek van de woning en beslissing
Vooronderzoek uitvoeren
De gemeente of hun partner IGEAN voert een vooronderzoek uit in de betreffende woning. De gebreken worden afgetoetst aan de hand van een checklist op basis van de Vlaamse Codex Wonen.
De checklist is een leidraad voor het voeren van het woningonderzoek, zodat er niets wordt vergeten. De bevindingen worden genoteerd en er worden veel foto’s genomen van de toestand van de woning. Er worden zowel overzichtsfoto’s, als detailfoto’s genomen.
De woningcontroleur doet op het moment van het vooronderzoek geen uitspraak over de toestand van de woning.
Opmaken fotoverslag
Na het onderzoek ter plaatse maakt de woningonderzoeker een fotoverslag of technisch verslag op. In het fotoverslag wordt de toestand van de bewoning aangegeven. De woningcontroleur doet nooit een uitspraak over de oorzaak van de gebreken. De woningcontroleur beslist na het huisbezoek of de procedure ongeschikt- en onbewoonbaar effectief wordt opgestart.
Elke woning die door de burgemeester ongeschikt en/of onbewoonbaar is verklaard, wordt opgenomen op de Vlaamse Inventaris van ongeschikte en onbewoonbare woningen.
Reglement
Boek 3, artikel 3.1 van de Vlaamse Codex Wonen. Opgelet: burgemeesters kunnen een beslissing tot onbewoonbaarverklaring ook baseren op artikel 135 van de Nieuwe Gemeentewet. Deze beslissing wordt enkel genomen bij acute gezondheids- of veiligheidsproblemen en op basis van een advies van een expert.